Nedeni bilinmemekle beraber kadınlarda 40 yaş üzerinde genellikle görülen ve yine kadınlarda görülen kanserlerin yaklaşık %28’inde ortaya çıkan ve ölüm oranı en yüksek olan kanser türüdür. Türkiye’de S. B Kanserle Savaş Daire Başkanlığı verilerine göre meme kanseri, kadınlarda ölüm nedenlerinin başında gelmektedir.
Meme kanseri, histopatolojisine göre üç grupta incelenebilir;
- Duktal(Kanal) Karsinoma
- Lobular Karsinoma
- Nipple Karsinoma(Paget’s Hastalığı)
Meme kanserinin hem cerrahi hem de cerrahi harici tedavisi olabilir.
Klinik değerlendirme de memedeki kitlelerin kadının kendisi tarafından bulunduğu öne sürülmektedir. Bulunan bu kitlelerin 1/5-1/4’ü tümör olabilmektedir. Bu sebepten ötürü kadınların kendi kendine meme muayenesi yapmalarına teşvik edilmeli ve bu konu hakkında bilgiye ulaşmaları erken tanı ve teşhisin olmasını sağlayacaktır.
MEME KANSERLERİNDE RİSK FAKTÖRLERİ NELERDİR?
Dediğimiz gibi meme kanserlerinin asıl nedenleri bugün hala tam olarak bilinememekle beraber hastalık oranındaki artış baz alınarak çeşitli risk faktörlerine ulaşılmıştır.
- 40 yaş ve üzerinde olmak
- Ailede geçirilmiş(özellikle ailenin kadın üyelerinde) meme kanseri öyküsü
- Menapoz sonrası dönemde aşırı yağlı yiyecek tüketme
- Daha önce meme, kolon, endometriyum, over, tiroid kanseri vs. geçirmiş olma
- Aşırı radyasyona maruz kalma
- Birden fazla doğum yapmış kadınlarda
- Geç doğum yapma(30-35 yaş)
- Aşırı alkol ve sigara tüketimi
- Uzun süre yüksek dozda östrojen kullanımı
Bu risk faktörleri bile meme kanseri gelişecek kadınların yalnızca yaklaşık ¼’ünün tanılanmasında yarar sağlamaktadır. Meme kanserinin tanılanmasındaki diğer önemli bir sorun ise anormal hücre kalabalıklaşmasının tanımlanabilir gelişmesinden önce 15-20 yılı kapsayan bir gizlilik dönemi vardır.
MEME KANSERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Memede bulunan kitlelerin yaklaşık %90’ını kadının kendisi fark etmektedir. Bu sebepten ötürü me kanserinin belirtileri kadınlar tarafından iyi anlanmalı ve hastalığı en aza indirgemek açısından risk faktörleri çok iyi kavranmalıdır. Meme kanseri şüphesi varlığında da yokluğunda da hastalığın erken teşhisi adına gerekli testler rutin hale getirilmelidir.
Meme kanserinin belirti ve bulguları ise;
- Sert/yumuşak ve hareketsiz kitle varlığı
- Deride ya da meme ucunda çekilme, çukurlaşma
- Memenin şekil ve ölçülerinde değişim
- Meme ucunda kanlı ya da temiz akıntı olabilir
- Memede ağrı ve hassasiyet
MEME KANSERİNDE ERKEN TANI NEDEN ÖNEMLİDİR?
Erken tanı önemlidir çünkü ölüm oranını ciddi manada azaltır. Çünkü erken dönemde kanser henüz küçüktür ve yayılım göstermemiştir. Erken tanı için özellikle kendi kendine muayene başta olmak üzere mamografi de büyük önem taşımaktadır. Ultrason ise ilerleyen dönemlerde uygun görülen bir ayırt etme yöntemidir.
Kendi kendine muayenede kitleden şüphelenildi diyelim ki… Bu kitlenin kanser olup olmadığının ispatlanması gerekmektedir artık. Şüphelenilen kitle doğrultusunda klinik muayeneye başvuruldu. Bunun ardından mamografi ile kitle görüntülendi. Şimdi bu kitlenin kanser mi yoksa zararsız bir oluşum mu olduğunu kanıtlamamız gerekecektir. Diyelim ki mamografide şüpheli bir durum olduğunu gördük bu seferde biyopsi ile örnek alınarak tanı konulabilir. Son aşama olarak ultrasonu tercih edebiliriz. Ultrason, ayırt etmek için iyi bir görüntüleme seçeneğidir. Kitlenin durumu, lokalize olduğu yer vb. bilgileri ultrason ile edinebiliriz.
